1 vakwerkhuis, 3 keukens – werk en leven onder één dak

Nabij het kuurpark van Bad Oeynhausen is het Architektur Büro Bökamp gevestigd in een meer dan 200 jaar oud vakwerkhuis. Het schilderachtige gebouw werd in 2013 volledig gerenoveerd en herbergt naast het architectenbureau een praktijk voor natuurgeneeskunde en fysiotherapie, de privéwoning van de familie Bökamp en - drie Nolte keukens. Meer over de renovatie van het vakwerkhuis, de planning van de keukens en tips van experts rondom het thema woningbouw leest u in het volgende interview:

Wat sprak jullie aan om het architectenbureau in het vakwerkhuis onder te brengen?
De nog niet afgewerkte zolderruimte bood mogelijkheden om alles naar eigen wens uit te bouwen en het ruimteprogramma exact af te stemmen op onze eigen behoeften. Bovendien gaat ons hart uit naar monumentale gebouwen en hun geschiedenis. Net als onze bedrijfsgeschiedenis: Karl Ottensmeyer, telg uit een gevestigde Westfaalse boerenfamilie, werd geen boer maar architect en richtte ruim 70 jaar geleden het bureau op dat tegenwoordig bekend staat als Architekten Bökamp. Voor ons voelde het betrekken van de boerderij in het voorjaar van 2020 als een „back to the roots“.

Waarom is de zolderruimte pas in 2019 verbouwd en niet, zoals de rest, in 2014?
Achteraf gezien was dat een goede beslissing. Destijds was het simpelweg ook een kwestie van geld, hoewel het toen al juridisch was vastgelegd dat het gebruik mogelijk zou zijn. In eerste instantie was dit echter voor mogelijke bewoning bedoeld en niet voor bedrijfsruimte. Daarnaast was doorslaggevend dat de binnenafbouw van de zolderruimte met gefinancierde middelen fiscaal niet aftrekbaar was en er geen sprake was van monumentenaftrek.

Welke historische details zijn behouden gebleven in het vakwerkhuis?
In grote lijnen zijn met name de gevel met vakwerkstructuur, de raamindeling – ook in de massieve aanbouw vooral aan de westzijde, maar ook aan de zuid- en oostzijde – behouden gebleven. Dat betekent dat alles werd uitgevoerd zoals het oorspronkelijk was.
Binnen is met name het „Deelenbereich“ met zijn oorspronkelijke houten uitstraling historisch ervaarbaar gebleven, behalve de vloer, die oorspronkelijk geplaveid was en zonder vloerplaat was uitgevoerd. Ook de historische plavuizen met de sporen uit het vroegere agrarische gebruik (groeven van paardenwagens/etc.) zijn schoongemaakt en buiten hergebruikt. Hetzelfde geldt voor de oude zandstenen bakken die als voederbakken dienden en nu buiten een nieuwe bestemming hebben gekregen als bloembakken. De indeling van de ruimtes in de massieve aanbouw is vrijwel onveranderd gebleven, alleen de functies van de ruimtes zijn gewijzigd.

3 keukens waaronder een keukenblok, een tweedelige keuken en een keuken met eiland. Waarom hebben jullie voor drie verschillende vormen gekozen?
We ervaren bijna dagelijks in ons werk dat elke keuken andere eisen heeft en moet worden afgestemd op de omstandigheden ter plaatse. Zo was het natuurlijk ook bij ons. Het keukenblok past qua grootte gewoon optimaal in onze kantoorruimte. De tweedelige keuken wordt door onze medewerkers en ons als gemeenschappelijke keuken op kantoor gebruikt en had daarom iets meer ruimte en uitrusting nodig dan het keukenblok direct op kantoor. In huis hebben we gekozen voor een keukeneiland met gasfornuis en grote afzuigkap, evenals een hoge tafel voor snel ontbijten.

Waarom hebben jullie gekozen voor een greeploze front?
We houden van heldere vormen en strakke lijnen – minder is soms meer.

Wat is bij het uitrusten van een kantoor-keuken belangrijk resp. wat hebben medewerkers nodig voor hun werkdag?
Voor ons was vooral een grote koelkast belangrijk. Zo kan er in de lunchpauze ook zelf iets gekookt worden. Soms organiseren we ook „Bottlepartys“. Iedereen brengt iets mee en de restjes kunnen dan ook nog de volgende dag gegeten worden. Ook daarvoor is een grote koelkast natuurlijk super. Verder waren voor ons grote vriesvakken voor diepvriesproducten en ijs belangrijk. Naast bovengenoemde punten is het ook belangrijk om dingen voor dagelijks gebruik op te bergen. Op de zolderverdieping lukt dat bijvoorbeeld via hoge kasten. Zo heeft elk ding zijn plaats en kan alles goed en veilig in de kasten worden opgeborgen.

Daarbij staan bewegingsruimtes en functies rondom en in de meubels in het ontwerp centraal. Wanneer ik bijvoorbeeld gasten wil ontvangen, moet ik minstens vanaf 3 zijden goed toegang hebben tot de tafel om enige gastvrijheid en service te bieden zonder een gevoel van "benauwdheid" op te roepen.
De opstelling van de koelkast, pannen en het servies lijken vanzelfsprekend, maar dienen zorgvuldig gekozen en gedefinieerd te worden. Daarbij moet duidelijk zijn dat grootte niet alles is, maar eerder een slimme indeling met passende kwaliteit.
De integratie van een bijkeuken – in nieuwbouw vaak als keldervervangende ruimte – aansluitend aan de keuken, en idealiter ook aan de garage/carport „weerbestendig“ gepositioneerd, biedt dagelijks gemak. Daarbij is voorraadbeheer niet meer het belangrijkste aspect, aangezien we tegenwoordig meestal alles snel en vers kopen wanneer dat nodig is.
Naast de opstelling van technische installaties is ook het thema was en huishoudelijk werk tot aan de kleine gereedschapskast in deze ruimte ondergebracht en tevens van daglicht voorzien, niet zoals vroeger in de donkere kelder.
Ruimte voor kamerhoge kasten creëren plek voor dingen, die wel nodig zijn, maar niet in het dagelijks leven, zoals bijvoorbeeld kerstversiering, cadeaupapier. Ten slotte een persoonlijke stelling – onze keukens zijn groter, maar er wordt vaak minder gekookt. De gezamenlijke optie om de keuken weer meer in het dagelijkse leven te gebruiken, met vrienden, met kinderen en ook kleine privé kookevents, mag in nieuw ontworpen keukens en ruimten gevierd worden. Daarbij dient overwogen en indien nodig vroegtijdig rekening te worden gehouden met een goede en effectieve afvoer, naar onze mening effectiever dan recirculatie.
Want al deze bovengenoemde gedachten worden pas werkelijk compleet, wanneer het leven, het gevoel, de smaak gevierd worden en deze centrale ruimte ook een plek van genot, feest of zelfs rust wordt, wanneer er tijd gegeven wordt voor deze momenten en ruimtes.
Men zou de Musterküchen in de showrooms moeten bekijken om inspiratie voor de eigen keuken te krijgen. Wij adviseren onze klanten zich vroegtijdig met het thema keuken bezig te houden. Voor de start van de bouw dient er een afgestemde keukenplanning klaar te zijn. Stopcontacten, techniek, eventueel noodzakelijke ruimtehoogtes en leidingwerk zijn een minimum aan afstemming, ook wanneer de Küchenfronten wellicht nog niet definitief bepaald hoeven te zijn.