Handleiding linodruk – Je eigen stempel

De linoleumsnede is een hoogdruktechniek. Dat betekent dat bepaalde vlakken of lijnen uit een drukvorm, de zogenaamde drukplaat, worden weggesneden. Zo ontstaan verdiepingen in het oppervlak van de drukplaat. Bij linoleumsneden is de drukplaat een linoleumplaat. Wij gebruiken een zogenaamde Softcutplaat (kun je op internet of bij de kunstvakhandel verkrijgen van het merk Essdee). Deze platen zijn veel makkelijker te bewerken.
Alleen de verheven (nog „hoog staande“) vlakken en lijnen worden zo met drukinkt bedekt en kunnen de kleur zoals bij een stempel op het papier overbrengen. Wij gebruiken als kleur een stempelkussen.
De verdiepingen komen niet in contact met de drukinkt en kunnen zodoende ook geen kleur op het papier overbrengen.
Op de afgewerkte afdruk verschijnen dus alle delen van de drukplaat die niet werden weggesneden, zwart en alle verdiepte, weggesneden gedeelten wit (zie Afbeelding 1).

Let op!
Wat eenmaal is weggesneden, raakt onherroepelijk verloren en leidt tot witte lijnen of vlakken bij het latere drukken!
Aangezien er bij deze techniek geen toonwaardegradaties (bv. grijstinten) bestaan, moet men bij de keuze van het motief heel precies op een duidelijke zwart-wit scheiding letten. De kunstenaar moet dus tijdens het werk steeds stilzwijgend in zwart en wit denken. Bij drukken waarbij het beeld uitsluitend uit lijnen bestaat, kan men onderscheid maken tussen witlijnsnedes en zwartlijnsnedes.

Witlijnsnede
Het is de gemakkelijkste manier van snijden, omdat de lijnen van de voorschets eenvoudig met het mes worden nagesneden. De in de drukplaat ontstane lijnen blijven vrij van inkt en tonen na het drukken de vorm van het motief in wit.

Zwarte lijntekening
Achtergrond en binnenvlak worden weggesneden. De verhoogd liggende delen van het drukblok vormen hier de vorm van het motief. Dit zijn positieve lijnen. Deze snede is inspannender dan de wittesnedetechniek, omdat er veel meer weggesneden moet worden.

Er zijn verschillende snijgereedschappen om de drukvorm te bewerken:
1. Geißfuß (V-profiel): Afhankelijk van de uitgeoefende druk kunnen hiermee zowel zeer fijne als ook brede lijnen uitgesneden worden.
2. Contoermes: Zoals de naam al zegt, kan hiermee zeer scherpe contouren rondom vlakken gecreëerd worden.
3. Uitsteker (U-profiel): Hierbij geldt: hoe breder het gereedschap, des te vlakker het snijprofiel. Hij dient voor het uitsteken van grotere gedeelten uit het drukblok.
Wij gebruiken in onze workshop alleen Geißfuß en Ausheber.

Handleiding linodruk – jouw eigen stempel
Tips en trucs ontdekken
Ontdek nog veel meer tips en tricks in het Nolte Magazin.