Duurzaam koken

Simpelweg een rondje maken door de goedkoopste supermarkt, daarbij de vertrouwde favoriete producten in het winkelwagentje gooien en thuis met zo min mogelijk handelingen een van de standaardgerechten in bij voorkeur korte tijd bereiden – zo of vergelijkbaar zag het keukenleven van sommige mensen er lange tijd uit. In tijden van klimaatverandering en het steeds groter wordende bewustzijn voor duurzaamheid willen steeds meer mensen bewust, milieuvriendelijk en duurzaam leven. Dit betekent: minder consumptie, kwaliteit in plaats van kwantiteit en waar mogelijk resources sparen. Wij leggen u in dit artikel uit hoe het thema duurzaamheid heel eenvoudig ook in uw keuken zijn intrede doet, en vatten de beste tips en tricks voor duurzaam koken voor u samen.
Duurzaam einkaufen en levensmiddelen lagern
Duurzaam koken begint niet pas bij de keuze van de juiste voedingsmiddelen, maar al veel eerder – namelijk op weg naar de supermarkt. Doorslaggevend voor de klimaatbalans van ons eten is ook of er emissies worden veroorzaakt door de rit naar de supermarkt. Laat daarom gerust uw auto staan en neem voor korte afstanden de fiets of ga gerust te voet. Dat spaart niet alleen onze omgeving, maar is bovendien gezond! Als de boodschappen te groot uitvallen om deze met de fiets of te voet te vervoeren, dan kunnen openbare vervoermiddelen een zeer goed alternatief zijn. Mocht u niet om het vervoer met de auto heen kunnen, dan is het aan te raden om uw boodschappen vooraf goed te plannen om onnodige ritten te vermijden.

De goede, oude boodschappenlijst …
Goed gepland is half gewonnen. Dat geldt ook voor een duurzame boodschappen doen. Deze 4 tips helpen u bij het schrijven van uw boodschappenlijst:
1. Maak een concreet plan van wat u de komende dagen wilt koken en eten.
2. Krijg een overzicht en controleer uw koelkast en voorraadkast: Wat is er nog op voorraad? Wat moet u nog halen?
3. Schrijf een boodschappenlijst met hoeveelheden – digitaal of met de hand – die u direct tijdens het boodschappen doen kunt afvinken.
4. Tip: Misschien kunt u van bepaalde ingrediënten afzien, zoals bijvoorbeeld van die u niet volledig kunt gebruiken. Eventueel kunt u deze ingrediënten vervangen door andere, „beter bruikbare”?
Seizoensgebonden, regionaal en bio
Wie klimaatvriendelijk wil winkelen, kan het beste de volgende vuistregel aanhouden: regionaal, seizoensgebonden, weinig vlees en bij voorkeur van biologische oorsprong. Bio-keurmerken maken het makkelijker om ecologisch correcte producten te herkennen. Vooral bij dierlijke producten en bij groente en fruit is het aan te raden om voor ecologische kwaliteit te kiezen.
Plastik & wegwerpverpakkingen verminderen
Bij het kiezen van de juiste levensmiddelen in de supermarkt geldt ook dat je die met de juiste verpakking of nog beter zonder verpakking kiest. Hoewel Duitsland wereldwijd als recycling-voorloper geldt, wordt ook hier slechts een deel van het plastic afval verwerkt. De rest wordt verbrand of belandt op enorme vuilstortplaatsen, en komt uiteindelijk in de natuur terecht, bijvoorbeeld in de zee - of vindt de weg terug in onze voedselkringloop. Plastik verminderen begint al bij het winkelen. Deze tips helpen je daarbij:
- Jute- of stoffen tas meenemen
- Producten bij voorkeur los en onverpakt kopen
- afzien van fruit- en groentezakken
- in plastic verpakte levensmiddelen (zoals bijvoorbeeld vacuumverpakte komkommers) vermijden
- geen zwarte plastic verpakkingen, omdat deze eigenlijk niet gerecycled kunnen worden
- kant-en-klare maaltijden vermijden, omdat deze bijna altijd meervoudig in verschillende materialen verpakt zijn
- Glazen flessen en statiegeldflessen verkiezen boven de wegwerpvariant
- Glazen potten in plaats van conserven kopen
Levensmiddelen correct opslaan en verspilling voorkomen
Na de duurzame aankoop van levensmiddelen vinden deze in het beste geval in keuken, keukenkast of voorraadkamer een geschikte plek. Om de levensmiddelen zo lang mogelijk goed te bewaren, sorteer ze dan het beste in een voorraadkamer/ kast, vries ze in of conserveer ze en controleer altijd de houdbaarheidsdatum.
Correct opslaan
Sommige ingrediënten voor dagelijks gebruik kun je uitstekend op voorraad bewaren, zoals bijvoorbeeld graanproducten, conserven, peulvruchten en noten. Droog en donker opgeslagen blijven deze levensmiddelen duidelijk langer goed. Sommige ingrediënten horen beter in de koelkast, andere bewaar je juist luchtdicht in glazen. Veel verse levensmiddelen kun je ook uitstekend conserveren! Het devies is: je goed informeren en correct opslaan. Zo blijven je levensmiddelen eindeloos goed en hoeven ze niet voortijdig weggegooid en daarmee verspild te worden.
Houdbaarheidsdatum controleren
Het woord houdbaarheidsdatum (MHD) mag gerust letterlijk genomen worden. Het is geen vervaldatum. Dit betekent: Tot dit tijdstip garandeert de producent bij voortdurend correcte opslag, dat een ongeopend product zijn specifieke eigenschappen niet verandert. Dat betekent echter niet automatisch, dat het direct na het verstrijken oneetbaar is. Sommige levensmiddelen zijn ongeopend en correct opgeslagen zelfs maanden na de houdbaarheidsdatum nog zonder problemen eetbaar en veranderen eventueel alleen hun kleur en smaken wat minder intens.
Invriezen in plaats van weggooien
U heeft per ongeluk te veel ingekocht en het lukt nu niet meer om alle verse ingrediënten op tijd te gebruiken? Geen probleem - vries ze gewoon in!
- Vers brood kun je uitstekend in plakken invriezen en in de broodrooster weer knapperig bakken.
- Rijpe bananen gewoon schillen, in plakjes snijden en de vriezer in - de perfecte basis voor bananenbrood en Nicecream (vegan ijs).
- Bessen kun je prima invriezen en later licht ontdooid samen met ander fruit tot smoothies pureren.
- Groente probleemloos in blokjes invriezen.
- Soepen, chili en stoofpotten portiegewijs invriezen - smaken na het ontdooien vaak zelfs nog aromatischer.
Als u uw levensmiddelen duurzaam wilt bewaren, raden wij u aan om voor het verpakken van uw levensmiddelen geen vershoudfolie of aluminiumfolie te gebruiken. Herbruikbare lunchboxen, bijenwasdoeken of glazen zijn uitstekend geschikt voor het verpakken van de in te vriezen levensmiddelen.
Duurzaam koken:
Eenvoudige tips voor elke dag
Met weinig water koken
Water is tegelijk voedingsmiddel en energiemedium. Het wordt gebruikt zowel bij het koken alsook als basis voor bepaalde gerechten en als warmtegeleidende element voor het garen van rauwe levensmiddelen. Wordt water spaarzaam gebruikt, dan wordt de gaartijd korter en kan bovendien energie worden bespaard. Voor het garen is het bijzonder aan te bevelen om een snelkookpan te gebruiken. Een snelkookpan maakt naast een 30-procent stroomersparnis ook een verkorting van de kooktijd tot wel 50 procent mogelijk.

Zelfs als de boodschappen goed georganiseerd zijn, blijven er soms levensmiddelen over. Deze zijn vaak uitstekend geschikt om restjes te koken met vrienden of om andere recepten op te waarderen. En als niets anders helpt, vries de overgebleven levensmiddelen dan gewoon in of maak ze langer houdbaar door in te maken.
3 eenvoudige en gezonde recepten
In onze receptenverzameling is voor iedere smaak iets te vinden. Zelfs enkele oosterse gerechten laten zich soms heel eenvoudig namaken.
Rode linzen curry
Wie van Indiaas, gezond, maar niet te pittig houdt, zit met onze Rode linzen curry helemaal goed. Peulvruchten zijn erg gezond, vullen langdurig en geven deze curry de bijzondere smaak. Kook het gewoon na!
Pizza Margherita
Met een Pizza Margherita kun je meestal niet veel verkeerd doen. Ze wordt bij iedere bijeenkomst graag gezien, is populair bij kinderen en past eigenlijk bij elke gelegenheid. En het beste is: ze is relatief makkelijk te bereiden. Probeer het zelf!
Börek
Voor deze heerlijke Börek heb je daadwerkelijk maar 4 ingrediënten nodig. Daarbij een knapperige gemengde salade, wat yoghurt en voilà: klaar is het, de zelfgemaakte, oosterse klassieker.
Stroom bespaartips bij het koken
- Gebruik voor het koken van water een waterkoker. Bij minder dan 1,7 liter is dat meestal energiezuiniger dan de pan. Bij grotere hoeveelheden: Kook in een waterkoker zoveel water als erin past en verwarm de rest gelijktijdig in de pan.
- Gebruik altijd een passend deksel tijdens het koken.
- Bereid meerdere gerechten tegelijk in de oven. Stichwort: "Mealprep"
- Maak bij het koken en bakken gebruik van de restwarmte: Zet het fornuis gerust enkele minuten voor het einde van het bakken uit. De temperatuur blijft nog enige tijd voldoende hoog om het gerecht te garen.

Juiste selectie en gebruik van keukenapparaten
Moderne keukenapparaten zijn een belangrijke factor voor een efficiënt energieverbruik. Deze moeten absoluut volledig functioneel zijn. Energielabels voor keukenapparaten kunnen bovendien een hulpmiddel zijn bij de aanschaf van energiezuinige keukenapparaten.
Kies bij het koken altijd die pan of schaal die qua grootte ideaal op de kookplaat past en een perfect passende deksel heeft.
Duurzame verwijdering van afval
Zelfs als u erin slaagt het afval in de keuken te verminderen – volledig vermijden lukt meestal niet. Daarom is het des te belangrijker om het bestaande afval- en recyclingsysteem optimaal te benutten door alle gebruikte materialen correct te verwijderen.
Zelfs de meest duurzaam geteelde biologische appel uit het naburig dorp wordt een milieu- en klimaatprobleem als hij slecht wordt voordat u hem gebruikt. Gemiddeld worden er per persoon per jaar 75 kilo levensmiddelen alleen al in Duitsland weggegooid. Daarmee worden energie, water en de bodem voor de productie verspild. Hoe kunt u dit tegengaan? In wezen door uw maaltijden en daaraan gekoppelde aankopen goed te plannen en ook al het overtollige goed te gebruiken of te bewaren.

Afvalscheiding en recycling
Zo draagt u in het dagelijks leven eenvoudig bij aan het feit dat meer plastic en papier hergebruikt kunnen worden, in plaats van als restafval verbrand te worden.
- Gooi zuivere plastic- en papieren verpakkingen volgens de Mülltrennung van uw regio altijd gescheiden van het restafval weg. Op deze manier is de kans het grootst dat alle zuivere verpakkingen ook gerecycled worden.
- Verwijder bij het yoghurtbekertje het aluminiumdeksel altijd volledig!
- Sommige producten hebben afneembare papieren wikkels. Maak deze er bij het weggooien ook actief af en gooi ze gescheiden in het oud papier.
- Klassieke, witte kassabonnen horen vanwege het gebruik van veel chemicaliën in het restafval. Blauwe kassabonnen mogen daarentegen bij het oud papier.
Afval scheiden en composteren van bioafval
Wie duurzaam wil koken en leven, komt niet om het onderwerp afvalscheiding heen. Of het nu plastic, papier, bio- of restafval is: elk materiaal heeft een eigen container. Gebruik deze in het belang van het milieu.
Wat mag op de compost?
De vuistregel luidt: Alles wat „voor de kookpot” gebeurt, mag op de compost. Al gekookte of gebakken gerechten en sauzen horen bij het restafval, omdat ze op de compost ratten en dergelijke aantrekken.
Recycling van keukenapparaten
Gooi uw defecte keukenapparaten niet zomaar bij het afval, want daaruit kunnen nog grote hoeveelheden waardevolle en schaarse metalen worden gewonnen. Bovendien is het belangrijk schadelijke stoffen veilig te verwijderen, die anders snel in onze lucht, onze bodem en uiteindelijk in ons lichaam terechtkomen. Neemt de fabrikant uw apparaat niet terug voor verwijdering, dan is de juiste oplossing: inzameling van elektronisch afval. Daar kunnen uit de oude apparaten nog waardevolle stoffen worden gewonnen en wordt het milieu niet onnodig belast.
Duurzaam koken - langer leven
Wist u dat mensen die regelmatig zelf koken, volgens studies langer leven?
Wie zich meer met de levensmiddelen bezighoudt en zijn gerechten zelf bereidt, eet meestal ook gezonder. Duurzaam koken is dus niet alleen goed voor ons milieu, maar zeker ook voor onze gezondheid.
Wij raden u aan: Plan uw maaltijden van tevoren en kook direct meerdere porties. Zo bespaart u tijd en hebt u toch regelmatig iets gezonds op het bord.
